Uzman çavuşluk, hayatını askeriyede devam ettirmek isteyen kişilerin ilk ulaşmak istediği rütbelerden biridir. Uzman çavuş rütbesine yükselmiş bir kişi Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde aktif bir şekilde ve sürekli görev yaparak belirli bir miktar maaş alan kişiler demektir. Bir nevi Türk Silahlı Kuvvetleri’ne bağlı çalışan personeller diyebiliriz.

Askerlik süresi dolduktan sonra da askeriyede kalarak askerliği meslek olarak icra eden kişilerdir ve profesyonel bir şekilde mesleklerini yerine getirirler. Askeri personel olarak görev yapan uzman çavuşların askerlikteki rütbe sıralamasında yeri erbaşlık olarak bilinir.

Erbaş statüsüne sahip olan uzman çavuşların görevi her şeyden önce askeriyedeki her asker gibi ülkenin güvenliğinden sorumlu olmaktır. Kaldıkları birliklerde birlik idaresi ve iş bölümü gibi görevleri yerine getirirler ve yapılması gereken herhangi bir iş ya da görev varsa uzman çavuşlar her asker gibi görevini yerine getirir.



 

Uzman çavuş olmak için belirli şartlar vardır. Uzman çavuş olmak isteyen kişi bu şartları yerine getirdikten sonra Türk Silahlı Kuvvetleri ile sözleşme imzalar. Sözleşme 1 yıl ya da 5 yıl boyunca sürecek şekilde imzalanır. Sözleşme imzalama aşamasına gelebilmek için uzman çavuş olmak isteyen birinin yerine getirmesi gereken şartları şu şekilde sıralayabiliriz:

•  
• -Uzman çavuş olmak isteyen kişi Türkiye vatandaşı olmalıdır.
•  
• -Askerlik görevini yerine getirmiş olan bir kişinin uzmanlık çavuş görevine başvurabilmesi  için aradan en az 3 yıl geçmiş olması lazımdır.
•  
• -Uzman çavuş olabilmek için 25 yaş altında olunmalıdır.
• -Sicili temiz olup daha önceden suç işlememiş olması gerekir.
•  
• -Askerlik yaptığı süre içerisinde herhangi bir sebepten ceza almamış olması gerekir.
•  
• -Askerlik süresince tabi tutulduğu testlerden en az 80 puan almış olmak.
•  
• -Terör örgütü ya da çete gibi oluşumlara katılmış olmamak.
•  
• -Uzman çavuş olabilmek için belirli bir boy sınırlaması vardır. Örneğin kişi 1.64cm uzunluğundan kısa olursa uzman çavuş olamaz.
•  
• -Uzman çavuş olmadan önce gerçekleştirilen sınav, mülakat gibi testlerden başarılı olarak çıkmak.
•  
• -Ciddi bir sağlık sorunu bulunmaması.
•  
• -Uzman çavuş olmak isteyen kişiler en az orta okul mezunu olmalıdır.

Tüm bu şartları yerine getirebilen her kişi uzman çavuş olmak üzere başvuruda bulunabilir. Uzman çavuş eğitim yerleri ülkemizin pek çok bölgesine yayıldığı için kişilerin pek çok alternatifi vardır ve başvuruların hepsi değerlendirilir.

Kişinin başvurusu kabul edilir ve uzman çavuş olmaya hak kazanıp sözleşme imzalarda birtakım görevler edinir. Uzman çavuşlar bir birlik içerisinde her görevi yerine getirebilirler. Bu görevler en alt sınırdan en üst sınıra kadar geniş bir yelpazeye sahiplerdir.

Öncelikle bulunduğu birlik içerisinde düzenden sorumludurlar. Bir birlikte bulunan subay, ast subay ve erler belirli düzen içerisinde hareket etmelidir ve bunu uzman çavuşlar sağlar.

Uzman çavuş nöbetlerin düzenlenmesi, sürücü görevi, nişancı görevi, araçların onarımı ve bakımı, güvenliğin sağlanması ve nöbet düzenlemesi gibi birçok görevi üstlenir ve yerine getirir.

Uzman Çavuş Eğitim Yerleri

Uzman çavuşlar askeriye tarafından bir eğitim programına tabi tutulurlar ve bu özel eğitim birlikleri çeşitli illerde bulunur. Kara Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Jandarma Komutanlığı bünyesine uzman çavuş alımı gerçekleştirir ve öncelikle seçilen kişiler bu eğitim alanlarına giderler.

Ülkemizdeki uzman çavuş eğitim alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

•  
• -Isparta ili Kara Kuvvetleri Komutanlığı
•  
• -Isparta Eğirdir Terörizmle Mücadele Eğitim ve Tatbikat Merkezi Komando Eğitim Alayı Komando Silah Eğitim Tabur Komutanlığı bünyesinde uzman çavuş eğitimi verilir.
•  
• -Samsun Sahra Sıhhiye Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı
•  
• -Kütahya Er Eğitim Tugay Komutanlığı
•  
• -İzmir Foça Jandarma Genel Komutanlığı
•  
• -Kastamonu 5. Jandarma Eğitim Alay Komutanlığı
•  
• -Karabük Safranbolu 125. Jandarma Eğitim Alay Komutanlığı
•  
• -İzmir Yenifoça Jandarma Komando Eğitim Alay Komutanlığı

Uzman Çavuş Eğitim Süresi

Uzman çavuş eğitim süresi değişiklikler gösterir fakat klasik bir eğitimin süresi 4 ay gibi bir süredir. Bu sürede eğitim alan uzman çavuşlar eğitim süreleri bittiğinde ilk olarak komando olarak görev alırlar.

Eğitim süresinden geçen uzman çavuşlar eğer ulaşım personeli olarak kullanılacaksa kullanacakları araç için de 4 ay süreyle eğitim alırlar. Uzman çavuşlar eğer sağlıkçı olarak sıhhiye alanında görev alacaklarsa normal eğitim süresi olan 4 ay üzerine bir 3 ay daha eklenir ve eğitime devam ederler. Her yıl eğitim sürelerinde değişikli olabilir ve uzman çavuşların hangi görev yerine gidecekleri belirlendikten sonra eğitim de başlar.

 

Uzman çavuş olmak için başvurular internet üzerinden yapılır ve belirli zamanlarda açıklanır. Eğitim bittikten sonra belirlenen görev yerlerine giderek direkt uzman çavuş rütbesiyle çalışmaya başlarlar.

Her ay belirli bir miktar maaş alan uzman çavuşların aldığı maaş görev yerlerine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin Doğu bölgeleri gibi tehlikeli yerlerde görev alan uzman çavuşların aldıkları en düşük maaş 6.500 TL’dir. Bu rakam 8.000 TL’ye kadar çıkabilir.

Bir kişi Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde uzman çavuş olarak görev yapmaya başladığında alacağı en düşük maaş 3.100 TL’dir. Eğitim almak istedikleri ya da görev almak istedikleri yerleri de seçebilen adaylar başvurunun kabul olması durumunda eğitime başlamak üzere görev yerlerine giderler.

Uzman çavuşlar görevlerini temsilen uzman çavuş rütbesini taşırlar. Askeriye bünyesinde belirli bir süre çalışıp emeklilik hakkı kazandıklarında direkt olarak silah taşıma hakkı da elde ederler.

Bir kişi Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde uzman çavuş olduğunda buradan ayrılarak bir başka yerde görevini devam ettiremez. Yalnızca askeriye içerisinde uzman çavuşluk görevini yerine getirebilir.

Uzman çavuş eğitimi kaç ay gibi sorular için internetten araştırma yaparak başvuru tarihlerini ve istenilen şartları araştırabilirsiniz. Görev yapacağınız yere göre klasik 4 aylık eğitim sürecine kaç ay ekleneceği ya da eklenmeyeceği belli olur. Eğitim bittikten sonra da rütbenizi direkt alarak görev yerinize gidersiniz.
 

Uzman çavuşluk Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde ilk kez 1986 yılında ortaya çıkmış ve ilk kişiler bu tarihten sonra görev yapmaya başlamışlardır. Ordunun ve askeriyenin daha düzenli ve görevlerin daha planlı bir şekilde aksamadan gerçekleştirilmesi için özel eğitim almış olan uzman çavuşlar asayişin korunmasında büyük bir göreve sahiptirler.

Bir kişi uzman çavuş olmaya hak kazandığında halk tarafından da saygı ve sevgi görür ve ülkemizde olan asker sevgisi sebebiyle büyük bir anlam ifade eder. Normal bir erden daha kritik görevleri gerçekleştiren ve daha profesyonel olan uzman çavuşlar görevlerinin ne kadar önemli olduğunun bilincindedir.

Özel birliklerde verilen eğitim dolayısıyla bir kriz ya da savaş anında nasıl davranmaları gerektiğini bilerek hareket ederler ve asayişi sağlamak için özel olarak eğitilmişlerdir. Hem fiziksel hem de psikolojik olarak uzman çavuş olmak için sağlıklı ve yeterli görünenler bir kere göreve başladıklarında hayatları boyunca ülkesine hizmet edebilir.

Eğitime hak kazanmadan önce yazılı olarak da sınava girerler ve 50 soruluk bir sınava tabi tutulurlar. Genel kültür, matematik, Türkçe konulu sorulardan geçer puan alanlar yollarına devam ederek kutsal göreve başlama hakkı kazanırlar.

BEDELLİ ASKERLİK ÜCRETİ NE KADAR OLDU?

Açıklanan memur aylık katsayısıyla birlikte milyonlarca gencin beklediği bedelli askerlik ücreti de netleşti. Bedelli askerlik ücreti kanunda belirtildiği şekilde 240.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu belirleniyor.

Buna göre, 2022 yılının temmuz ayından aralık ayına kadar uygulanacak olan bedelli askerlik ücreti 80 bin 64 lira olacak. Bedelli askerlik tutarı her yıl ocak ve temmuz ayında yeniden belirleniyor.

Bedelli askerlik ziyaret var mı konusu bedelli askerlik yapmak isteyen kişiler için merak konusudur. Bedelli de olsa askerlik görevlerini bulundukları şehirden uzakta yapabilirler ve aileleri, yakınları ile bu süre boyunca ziyarete gelmezlerse görüşemezler.

Bedelli askerlik yaparken hafta sonları görüş günlerinde ailenizle görüşebilirsiniz. COVID-19 pandemisi nedeniyle görüşler yasaklanmıştır. Bedelli askerlikte yalnızca izin yoktur çünkü kısa dönem olduğu için tüm günlerinizi tamamlamanız gerekir. Bedelli askerlik devlet tarafından TC vatandaşı olan asker çağı gelen herkese tanınan bir haktır.

Belirli bir ücret karşılığında uzun dönem askerlik yapmak yerine belirlenen gün sayısı kadar askerlik yapma hakkına bedelli askerlik denir. Bedelli askerlik için gereken ücret peşin ödenir ve her sene miktar değişiklik gösterebilir.

Başvuru yapmak isteyen kişi öncelikle ücreti ödemek zorundadır. Ücret ödendikten sonra eğer başvuru sayısı çok fazlaysa kura çekilişi olur. Kura çekilişinde adı çıkmayan kişiler için erteleme ya da parasını iade alma seçenekleri mevcuttur. Peşin ödeme olduğu için çoğu insan bankalardan bedelli askerlik kredisi alır.

ASKERİ RÜTBE SIRALAMASI

TSK'da en düşük rütbe Er, en yüksek rütbe ise Mareşal rütbesidir. Mareşal rütbesine sahip 2 komutan bulunmaktadır. Mustafa Kemal Atatürk ve Fevzi Çakmak mareşal rütbesine sahiptir. Şimdi küçükten büyüğe doğru askeri rütbe sıralaması listesini paylaşalım.

 

TSK Kara Kuvvetleri Askeri Rütbe Sıralaması (Düşükten yüksek rütbeye doğru)

•  
• - Er
•  
• - Onbaşı
•  
• - Uzman Onbaşı
•  
• - Uzman Çavuş
•  
• - Astsubay Çavuş
•  
• - Astsubay Kıdemli Çavuş
•  
• - Astsubay Üstçavuş
•  
• - Astsubay Kıdemli Üstçavuş
•  
• - Astsubay Başçavuş
•  
• - Astsubay Kıdemli Başçavuş
•  
• - Asteğmen
•  
• - Teğmen
•  
• - Üsteğmen
•  
• - Yüzbaşı
•  
• - Binbaşı
•  
• - Yarbay
•  
• - Albay
•  
• - Tuğgeneral
•  
• - Tümgeneral
•  
• - Korgeneral
•  
• - Orgeneral
•  
• - Genelkurmay Başkanı
•  
• - Mareşal

TSK Deniz Kuvvetleri Askeri Rütbe Sıralaması (Düşükten yüksek rütbeye doğru)

•  
• - Asteğmen
•  
• - Teğmen
•  
• - Üsteğmen
•  
• - Yüzbaşı
•  
• - Binbaşı
•  
• - Yarbay
•  
• - Albay
•  
• - Tuğamiral
•  
• - Tümamiral
•  
• - Koramiral
•  
• - Oramiral
•  
• - Büyükamiral

NOT = Deniz Kuvvetleri'nde albaydan sonra general ismi yerine amiral gelir. Ek olarak Deniz Kuvvetleri'nde en yüksek rütbe Büyükamiral olarak geçmektedir.

TSK Hava Kuvvetleri Rütbe Sıralaması (Düşükten yüksek rütbeye doğru)

•  
• - Asteğmen
•  
• - Teğmen
•  
• - Üsteğmen
•  
• - Yüzbaşı
•  
• - Binbaşı
•  
• - Yarbay
•  
• - Albay
•  
• - Tuğgeneral
•  
• - Tümgeneral
•  
• - Korgeneral
•  
• - Orgeneral

Hava kuvvetlerinde en yüksek rütbe ise Orgeneral'dir